Dagelijks bereikt ons het landelijk weerbericht, maar er zijn veel provinciale en regionale verschillen. Waar dat aan ligt? De geografische ligging, de aanwezigheid van hoogteverschillen en soms de aanwezigheid van rivieren in het landschap. Het is dat laatste waar Nijmegen mee te maken heeft. Hoe groot die invloed is? Dat blijkt enorm mee te vallen. 

Het weer bepaalt voor een deel de loop van onze dag. Of we op de fiets of met de auto naar het werk gaan. Wel of geen regenjas aantrekken en of we die dag buiten of binnen sporten. Soms is een regenbui welkom, een andere keer vervloeken we iedere druppel. Verheugen we ons op een zomerse dag of zitten we puffend van de hitte achter ons bureau. Spreiden we gelukzalig onze armen tegen de wind in of komen we mopperend amper fietsend vooruit omdat het werkelijk stormt en de windkracht ons bijna omver blaast. 

Kortom; we wonen in een land waar het weer zo veranderlijk is als de mens en niet alleen de bui zelf, maar ook onze buien er regelmatig door aangewakkerd worden. Het is de reden dat we het er veel en vaak over hebben. Het praatje over het weer is dagelijkse kost. 

Het weer in Nijmegen is even Hollands als elders

Iedereen weet dan ook dat het weer in Nederland niet over gelijk is. Ook al krijgen we dagelijks het Hollands weerbericht te horen of te zien en het weer in de regio Nijmegen even Hollands is als elders, er zijn verschillen die te maken hebben met de ligging. Dat geldt dus ook provinciaal gezien voor Gelderland. 

Laten we beginnen met Nijmegen te duiden als meer dan alleen maar de stad. In de omgeving liggen ook de Gelderse gemeenten Berg en Dal, Heumen, Beuningen, Wijchen en de Noord-Limburgse gemeenten Mook en Middelaar. Samen het zogenoemde Rijk van Nijmegen.

De stad ligt voor een groot deel aan de zuidelijke oever van de Waal en ten zuiden van het Land van Maas en Waal waar beide rivieren volgens veel mensen nogal wat in de melk te brokkelen hebben als het om het weerbericht gaat. Dat kunnen we hier direct naar het land der fabelen verwijzen, want dat is niet zo. 

Is het waar dat onweer vaak blijft ‘hangen’ rond de rivier bij Nijmegen?

We hebben het dan vooral over onweer, dat volgens velen vaak moeilijk over de rivier heen komt, en dan wordt de Maas bedoeld. Het KNMI heeft dit aan de hand van radarbeelden en bliksemregistraties onderzocht met als conclusie dat rivieren nauwelijks invloed op onweersbuien hebben. Dat het lijkt of een bui blijft ‘hangen’ is te danken aan vermindert zicht door bijkomende neerslag en nieuwe buien die met de wind meetrekken. Een complex geheel dat ervoor zorgt dat het lijkt alsof een bui met donderslag nadert en maar niet wegtrekt. Maar het is de herhaaldelijke onweersklap en de lichtflitsen die slecht zichtbaar zijn en dan weer ineens opduiken, waardoor het zo lijkt. Het is een verschijnsel dat overal optreedt. ‘Echter in de nabijheid van een opvallend kenmerk in het landschap zoals een rivier is de verleiding groot om de rivier als oorzaak aan te wijzen’, verduidelijkt het KNMI.

Buien bij Nijmegen trekken zich niets van de rivieren aan

Beginnende buien ontstaan boven de warmste gebieden, bijvoorbeeld boven de Veluwe. Als de lucht voldoende onstabiel is, kunnen stapelwolken uitgroeien tot (onweers)buien. De bui wordt voortbewogen door de wind in de vrije atmosfeer, zoals die waait op een hoogte tussen de drie en vijf kilometer. Die wind is meestal aanzienlijk sterker dan de wind aan de grond en komt ook meestal uit een (iets) andere richting.

Veel Nederlandse buien trekken met een snelheid van veertig tot zestig kilometer per uur over het land. Zulke buien bewegen in een min of meer rechte lijn en trekken zich weinig aan van kleine veranderingen in het onderliggende landschap. Ze passeren zonder enige moeite grote rivieren. Als de temperaturen iets lager zijn in het rivierengebied, kan dit een licht nadelig effect op de buien hebben, maar vanwege hun snelheid en daarmee de korte tijd dat ze er zijn, is hier voor bewoners in de omgeving van de rivieren weinig of niets van te merken.

Gelukkig regent het niet altijd en treft Nijmegen en omgeving ook vaak prachtige zonnige dagen met fijne temperaturen. Dat is mooi want in en rond Nijmegen wordt veel gefietst. Het is een van de meest geliefde fietsgebieden van Nederland. Nijmegen wordt dan ook omringd door veel natuur zoals de Overasseltse en Hatertse Vennen, het Groesbeekse Bos waar je je volop kunt vermaken en er is een grote variatie in heidesoorten in het Heiderijk.

Het Rivierengebied in Midden-Nederland waar Nijmegen deel vanuit maakt is een geweldig mooi gebied, dat bij alle weersomstandigheden de moeite waard is. Of die regenjas nu wel of niet aan moet. Ieder seizoen heeft zijn charmes.