Het Nijmeegse weekblad Het Oosten, dat van 1871 tot 1960 verscheen, is door de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief in Den Haag compleet gedigitaliseerd. Iedereen kan deze unieke historische bron nu gratis doorbladeren op de website www.delpher.nl.
Het Oosten werd opgericht door Johannes van ’t Lindenhout, de stichter van de Weesinrichting Neerbosch. In de wekelijkse Kroniek der Weesinrichting schreef hij – en ook zijn opvolgers – over het wel en wee van de kinderen die uit heel Nederland naar Neerbosch kwamen.
Wat staat er in weekblad Het Oosten?
De duizenden kinderen van Neerbosch krijgen een gezicht als je door de jaargangen bladert. Het blad biedt een inkijkje in het dagelijks leven. Met nieuws en mooie gebeurtenissen, zoals het bezoek van de Koningin of de jaarlijkse Oud-Weezendag. Vooral lezen we over de meisjes en jongens, die er naar school gaan, een vak leren, spelen en zingen. En hoe het verder met hen gaat als zij als volwassenen uit Neerbosch de wijde wereld intrekken. Naast een goed beeld van 150 jaar opvang van kinderen in de knel, is het blad ook een belangrijke bron om naspeuringen te doen naar oud-Neerbosschers
■ RU-historicus dr. Joost Rosendaal, kenner van de 19e-eeuwse geschiedenis, doet zelf onderzoek naar weesvader Johannes van ’t Lindenhout, een boeiend Nijmegenaar die door zijn werk grote landelijke invloed genoot. Hij zegt over deze bron: ‘Op een persoonlijke en indringende manier laat dit weekblad de grote veranderingen zien die zich in een eeuw tijd voltrokken in de wezen- en kinderzorg. De ‘sociale kwestie’ in het laatste kwart van de 19e eeuw komt tot leven. Verrassend is ook om te zien hoe Het Oosten toen reeds op een moderne manier reclame maakte om geld voor de weesinrichting binnen te halen.’
■ Professor Dolly Verhoeven, RU-hoogleraar Nijmeegse en Gelderse geschiedenis, zij pleit al langer voor digitale ontsluiting van de Gelderse historische bronnen: ‘Door de digitalisering komt veel materiaal binnen het bereik van een breed publiek. Daarmee kan iedereen historische bronnen rechtstreeks benaderen. Door te bladeren in deze oude tijdschriften maak je een stap terug in de tijd en krijg je in feite een directe historische ervaring.’
■ Anne-Marie Jansen, conservator Van ‘t Lindenhoutmuseum: ‘Voor onze tentoonstellingen en publicaties halen we veel informatie uit het Het Oosten. Dat gaat nu een stuk gemakkelijker. Ook nazaten van oud-Neerbosschers kunnen nu eenvoudiger een stukje verleden opsporen.’
Oude historische tijdschriften redden
De Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief vinden het belangrijk om oude, broze papieren tijdschriften te conserveren en deze gelijktijdig te digitaliseren. Dat gebeurt in het Nationaal Programma voor het Behoud van het Papieren Erfgoed. Via de site www.delpher.nl kan iedereen Het Oosten voortaan raadplegen.
Lezing op zondag 2 juli in het Van ‘t Lindenhoutmuseum om 15:00 uur: Het Oosten op Delpher. Neerbossche uitgave ontsloten. Een schatkamer geopend Neerlandicus dr. Peter Altena portretteert het blad. Hij schetst wat het oude blad ons kan vertellen over het dagelijks leven op Neerbosch. Zie ook: www.vantlindenhoutmuseum.nl.
